فردای اقتصاد: بانک مرکزی گزارش تحولات بازار مسکن تهران در آذرماه را منتشر کرد. طبق این گزارش در ماه گذشته تعداد معاملات مسکن دوباره افزایش یافته و به بیش از ۱۰ هزار واحد مسکونی رسیده است. ۱۰ هزار واحد معامله در ماه محدوده رونق معاملات مسکن در تهران محسوب میشود. به این ترتیب به نظر میرسد با افزایش التهاب در اقتصاد ایران بازارهخا از جمله بازار مسکن دوباره رونق گرفتهاند. همچنین متوسط قیمت حسابی یک متر مربع مسکن در تهران با رشد ۲.۹ درصدی نسبت به آبانماه به بیش از ۴۸ میلیون تومان رسیده است. با این صعود، رشد سالانه مسکن در تهران به مرز ۵۰ درصد رسیده است. آذر سال گذشته متوسط قیمت یک متر ملک مسکونی در تهران حدود ۳۲.۵ میلیون تومان بود و حالا در آستانه وارد شدن به ابرکانال ۵۰ میلیون تومانی قرار گرفته است.
از اواخر شهریورماه بود که تلاطم بازارها آغاز شد. به طوری که دلار به عنوان یک دارایی که به تحولات اقتصادی و سیاسی بیشترین واکنش را نشان میدهد طی حدود سه ماه تا نزدیک به ۵۰ درصد هم رشد کرد. دور جدید تلاطمات اقتصاد ایران ولی تنها بازار ارز را درگیر نکرد و منجر شد که اغلب بازارها دوباره داغ شوند. در این میان بازار مسکن هم چنین راهی را پیمود. به طوری که طی دو ماه اخیر (آبان و آذر) شاهد رشد پیوسته تعداد معاملات مسکن بودیم و تورمهای ملکی هم که در شهریورماه به صفر درصد نزدیک شده بود دوباره اوج گرفت. در آبان تعداد معاملات به بیش از ۸ هزار واحد رسید و تورم ماهانه هم به ۵ درصد، در آذر هم تعداد معاملات باز هم بیشتر شد و از مرز ۱۰ هزار واحدی که مرز رونق معاملات ملکی در پایتخت محسوب میشود عبور کرد. تورم ماهانه البته اندکی عقبنشینی کرد و به ۳ درصد رسید که البته همچنان عدد بالایی محسوب میشود. این برای چهارمین ماه در سال جاری بود که تعداد معاملات از ۱۰ هزار واحد فراتر رفت. چیزی که نشان میدهد همراه با تلاطمات مختلفی که اقتصاد ایران در سال جاری داشته است بازار مسکن هم در حال رونق گرفتن است. رونقی که البته تنها در معاملات و سفتهبازی مشخص است وگرنه از نظر عرضه و ساختوساز بازار مسکن تهران در بدترین دوران تاریخ خود است.
حبابی که دو ساله شد
بررسی قیمت دلاری ملک در تهران طی بیش از یک دهه اخیر نشان میدهد که متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران حدود ۱۰۰۰ دلار است. در این سالها فعالان ملکی رسیدن قیمت ملک به کمتر از ۱۰۰۰ دلار را فرصت خرید میدانستند و هر وقت هم که قیمت ملک به بیش از هزار دلار میرسید آن را فرصت فروش مسکن و خرید دلار میدانستند. اما آخرین باری که قیمت دلاری ملک در این سطوح تعادلی قرار داشت در آذرماه سال ۹۹ بود که این عدد روی ۱۰۴۰ دلار قرار داشت. اما از دی ۹۹ این عدد به بیش از ۱۱۰۰ دلار رسید و دیگر طی دو سال گذشته هیچگاه نتوانست به سطوح هزار دلاری برگردد و در همان محدوده اصطلاحا حبابی باقی ماند.
رکورد تاریخی قیمت دلاری ملک مربوط میشود به سالهای ۸۶ و ۸۷ که قیمت مسکن تا مرز ۲هزار دلار بر متر مربع هم رشد کرد. اما بعد از این دوران دومین رکورد گرانی مسکن در تهران مربوط میشود به شهریورماه سال جاری که این عدد تا حدود ۱۵۰۰ دلار هم رشد کرد. اتفاقی که باعث شد تا در مهر با وجود آغاز تلاطم اقتصادی، تعداد معاملات مسکن به کف ۵۴۰۰ واحدی هم رسید. ولی به نظر میرسد تلاطم بازار ارز و رشد تندوتیز قیمت دلار به دو شیوه به این رکود ملکی پایان داده است.
نخست این که با رشد تندتر قیمت دلار به عنوان مخرج کسر، قیمت دلاری مسکنهم تعدیل میشود و با نزدیک شدن به محدوده هزار دلاری، عدم جذابیت خرید ملک کمتر میشود. سپس هم این که در شرایطی که طی ۳ ماه نرخ ارز نزدیک به ۵۰ درصد رشد میکند، خریداران نگران از تداوم جهشهای عجیب دلار و در پی آن سرایت تورمهای سنگین به بازار ملک، سریعتر در سمت خرید ملک فعال میشوند. نتیجه هم خرید بیش از ۱۰ هزار واحد مسکونی در تهران با میانگین قیمت متری ۱۳۰۰ دلار است.
تبادل نظر